- Obszary działania
- »
- Turystyka
- »
- Trasy rowerowe, przyroda
Trasy rowerowe, przyroda
Gmina Zawonia posiada inwentaryzację przyrodniczą, na podstawie której zidentyfikowano szereg gatunków roślin, w tym gatunków chronionych objętych ochroną ścisłą oraz ochroną częściową. Do najcenniejszych roślin należą: storczyki - podkolan biały, storczyk szerokolistny, listera jajowata oraz mieczyk dachówkowaty, śnieżyczka przebiśnieg, wawrzynek wilcze łyko i wiciokrzew pomorski. Najwięcej stanowisk posiadają gatunki częściowo chronione: kruszyna pospolita, kalina koralowa, porzeczka czarna, konwalia majowa. Największe zagęszczenie inwentaryzowanych roślin, a jednocześnie najciekawszy pod względem botanicznym teren znajduje się w okolicach miejscowości Grochowa, w rejonie Lasów Grochowej. Rośnie tam również dąb szypułkowy, zwany „Dębem Grochowskim”, uznany za pomnik przyrody uchwałą nr V/46/2007 Rady Gminy Zawonia z dnia 30 marca 2007 r.
Aby zachować i promować walory przyrodnicze tego miejsca, na terenie kompleksu leśnego o powierzchni 54,33 ha utworzony został użytek ekologiczny „Polana Grochowska”. Jest to kompleks leśny, z polanami łąk w centrum użytku oraz gruntów rolnych i oczkiem wodnym. Obszar ten pełni rolę lokalnej ostoi bioróżnorodności. Ochroną objęto kompleks zbiorowisk roślinnych ze stanowiskami roślin rzadkich i chronionych, m.in. grzyba wielkoowocnikowego z rodziny sromotnikowatych – sromotnik bezwstydny (Phallus impudiens), który stanowi ważny składnik ekosystemu. Bogaty skład gatunkowy roślinności, występującej w obrębie użytku, czyni go najcenniejszym zbiorowiskiem na terenie gminy. W obrębie użytku występuje 15 gatunków roślin naczyniowych objętych ochroną ścisłą: nasięźrzał pospolity, pełnik europejski, wawrzynek wilcze łyko, bluszcz pospolity, goryczka wąskolistna, śnieżyczka przebiśnieg, mieczyk dachówkowaty, turzyca pchła, listera jajowata, storczyk plamisty, storczyk szerokolistny, a także gatunki objęte ochroną częściową: kopytnik pospolity, kruszyna pospolita, konwalia majowa. Rośliny takie jak turzyca pchła, turzyca cienista, goryczka wąskolistna, storczyk plamisty należą do roślin wymierających i zagrożonych w Polsce. Poza gatunkami objętymi ochroną występuje tu około 220 innych gatunków roślin. Na terenie gminy występują następujące gatunki fauny chronionej: bocian czarny (gniazdo na dębie – Młyny Złotowskie, gniazdo na sośnie – Grochowa), bocian biały (Pęciszów – dom mieszkalny nr 15, Złotów – stodoła w zagrodzie nr 5, Czeszów – ul. Zielona 10, na stodole, Miłonowice – na robinii), łabędź niemy (stawy koło Czeszowa – stanowisko lęgowe), brzegówka (Czeszów – oberwane zbocze pryzmy na stawie, kolonia lęgowa, Ludgierzowice – stara żwirownia na północ od Ludgierzowic, Sucha Wielka – dwie żwirownie na wschód od Suchej Wielkiej), nocek duży (kolonia na strychu kościoła w Złotowie).
W okolicach miejscowości Czeszów na teren gminy sięga obszar należący do sieci Natura 2000 „Skoroszowskie Łąki” (w 2011 r. zatwierdzony przez Komisję Europejską jako tzw. "obszar mający znaczenie dla Wspólnoty” – OZW), o łącznej powierzchni 1359,69 ha. Obszar stanowi kompleks łąk kośnych trzęślicowych i świeżych oraz szuwarów pomiędzy rzeczką Lipniak a południową granicą P.K. "Dolina Baryczy". Obejmuje on też pola uprawne i stawy zamknięte linią łączącą miejscowości: Ujeśdziec Mały, Ujeśdziec Wielki, Biedaszków Mały, Biedaszków Wielki, Masłowiec. Czeszów. Skoroszów. Ostoję rozcina we wschodniej części droga wojewódzka nr 15 Trzebnica - Milicz. Obszar może mieć istotne znaczenie dla przetrwania czerwończyka nieparka (Lycaena dispar) na Dolnym Śląsku. Obejmuje jedno z niewielu stanowisk tego gatunku we wschodniej części województwa potwierdzone po 2000 roku. Poza tym może mieć kluczowe znaczenie dla ochrony jednego z ostatnich stanowisk modraszków telejusa i nausitousa oraz ostatniego znanego (w latach 1996-2006) stanowiska przeplatki aurinii w zlewni rzeki Baryczy. Obszar chroni rzadkie już na Nizinie Śląskiej zespoły ekstensywnych łąk wilgotnych (świeżych, kaczeńcowych i trzęślicowych) z krwiściągiem lekarskim Sanguisorba officinalis - rośliną żywicielską gąsienic obu wymienionych modraszków oraz czarcikęsem łąkowym Succisa pratensis. gatunkiem żywicielskim dla przeplatki aurinii. Dodatkowo wartość ostoi podwyższa obecność chronionych storczyków i innych roślin wskaźnikowych dla tego typu łąk.
Na terenie gminy wytyczona została ścieżka przyrodnicza „Storczyk”, pieszorowerowa o długości 5 km, położona na Wzgórzach Trzebnickich, która częściowo przebiega przez teren szkółki leśnej. Tematyką ścieżki jest fauna i flora oraz osobliwości przyrodnicze jak pomnik przyrody „Dąb Grochowski”.