Rolniku uważaj na kleszcze!
W 2020 Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego odnotowała 190 przypadków chorób zakaźnych (głównie boreliozę). Pomimo zmniejszenia liczby chorób w porównaniu do roku 2019 ( 296 - borelioza to 282), choroby odkleszczowe nadal są realnym zagrożeniem dla grupy zawodowej rolników. Należy pamiętać, że na pokłucie przez kleszcza są oni narażeni przy wielu czynnościach: pracach na polu, na podwórzu, na strychach i poddaszach, w pomieszczeniach z inwentarzem żywym.
Objawy boreliozy:
- rumień wędrujący i inne zmiany skóry
- objawy grypopodobne
- przedłużający się stan podgorączkowy
- nawracające bóle głowy, mięśni i stawów
- zaburzenie snu
- duszności, kaszel
- nagłe problemy ze słuchem
- powiększone węzły chłonne czy też nawracające bóle brzucha.
Rolnik, po uzyskaniu decyzji państwowego inspektora sanitarnego o stwierdzeniu choroby zawodowej, może ubiegać się o: jednorazowe odszkodowanie z tytułu stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu; rentę rolniczą z tytułu niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym.
Rolniku pamiętaj:
- Wychodząc do lasu, na pole pamiętaj o odpowiednim ubraniu, które powinno chronić całe ciało. Najlepiej więc założyć długie spodnie i bluzkę z długim rękawem, skarpety, zakryte buty.
- Nie siadaj na zwalonych pniach drzewnych - jest to ulubione miejsce przebywania młodocianych form kleszczy, tzw. nimf.
- Stosuj środki odstraszające, których substancje aktywne powodują, że człowiek jest niewyczuwalny dla kleszczy.
- Starannie obejrzyj całe ciało po przyjściu do domu. Kleszcze zanim zakotwiczą się w skórze poszukują odpowiedniego miejsca do wkłucia. U dzieci najczęściej lokalizują się na głowie, zazwyczaj na granicy włosów i za uszami, a u dorosłych w miejscach, gdzie skóra jest delikatna (np. pod kolanami, w pachwinach, na brzuchu).
- Szybko usuń kleszcza zaraz po zauważeniu, najlepiej pęsetą.
Sposób usuwania kleszcza:
- uchwycić kleszcza pęsetą (lub podważyć sterylną igłą)
- złapać kleszcza tuż przy skórze, możliwie najbliżej główki
- pociągnąć lekko, ale zdecydowanie i prostopadle do skór
- dokładnie obejrzeć wyciągniętego pasożyta, sprawdzając czy nie został rozerwany i następnie przemyć miejsce ukąszenia środkiem dezynfekcyjnym (np. spirytusem).
Nigdy: nie smaruj kleszcza tłuszczem, masłem, benzyną czy jakąkolwiek inną substancją, nie przypalaj kleszcza, nie podrażniaj go, nie łap kleszcza w najgrubszym miejscu, za odwłok, nie wykręcaj, nie szarp na boki.
W razie jakichkolwiek wątpliwości, urwania odwłoka, pojawienia się rumienia lub innych niepokojących objawów, należy zgłosić się do lekarza.
Kleszcze zagrażają również zwierzętom. Niezabezpieczone repelentami, ofiarami stają się psy i koty, i zwierzęta gospodarskie (krowy, owce, kozy). Choroby odkleszczowe mogą one przenosić na ludzi. Rolniku pamiętaj o przeglądaniu skóry czworonożnych domowników oraz zwierząt hodowlanych i usuwaniu z niej pasożytów. Bardzo ważne w kontaktach ze zwierzętami jest zachowanie wysokiego poziomu higieny oraz środków ostrożności.
Marek Rusak
Kierownik PT
KRUS Trzebnica
Źródła:
1. Komunikat o wypadkach przy pracy i chorobach zawodowych rolników w 2020 r.
2.. Broszura KRUS „ Borelioza i kleszczowe zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych”